ІСТОРІОГРАФІЯ ТА ДЖЕРЕЛЬНА БАЗА ЛІСОВОГО ГОСПОДАРСТВА ГАЛИЧИНИ ДОРАДЯНСЬКОГО ПЕРІОДУ
Наведено інформацію про опубліковані та неопубліковані матеріали польських і українських вчених щодо вивчення питань, пов’язаних в веденням лісового господарства, лісоексплуатації, лісосплаву, транспортних комунікацій, допоміжних лісових промислів і ремесел Галичини впродовж XIX – першої третини XX ст. Історіографію з проблем лісового комплексу можна умовно поділити на кілька дослідницьких періодів: публікації кінця XIX – початку XX ст.; міжвоєнного періоду XX ст.; радянської доби; праці дослідників незалежної України. З польських дослідників слід виокремити праці С. Ігнатовича, С. Губіцького, Я. Топфера.
У радянський період і часи незалежності України вивченню окремих компонентів лісопромислового комплексу приділяли увагу Г. Ковальчак, В. Грабовецький, М. Глушко, Р. Федина, І. Жалоба, Р. Юркевич та ін.
Основні документи з досліджуваного періоду зберігають у фондах Центрального державного історичного архіву України у Львові: «Галицьке намісництво», «Галицька дирекція лісів і державних маєтків», «Крайова земельно-податкова комісія», де зібрані матеріали за 1772–1921 рр. Значний матеріал з досліджуваної проблеми можна знайти в Івано-Франківському обласному державному архіві, у фондах: «Станиславівське воєводське управління», «Станиславівський інспекторат праці 45 округу».
Значна частина матеріалу міститься у численних статистичних щорічниках («Handbuch des Statthalerei-Gebietes in Galizien», «Podręcznik statystyki Galicyi», «Rocznik statystyki Galicyi», «Rocznik statystyki przemyslu i handlu krajowego», «Sprawozdanie z działalności administracji lasów państwowych i władz ochrony lasów», «Statystyka Polski», «Wiadomości statystyczne Glównego Urzędu Statystycznego»).
лісове господарство, лісоексплуатація, лісосплав, промисел, ремесло, транспорт.
Balyckyj, O. I. (2004). Darmshtadtska vuzkokolijka. Promyslovyj ta turystychnyj transport. 3, 12-13 [in Ukrainian].
Balyckyj, O. I. (2003). Spadshhyna polskyh zaliznyc ta promyslovosti – nove spryamuvannya turyzmu. Promyslovyj ta turystychnyj transport. 2, 70 [in Ukrainian].
Bassarab, A. I., Bilyk, N.V. (2002). Ruchomyj sklad vuzkokolijnych zaliznyc : katalog-oglyad. Lviv : Kamenyar [in Ukrainian].
Glushko, M. S. (1987). Lisozagotivli. Guczulshhyna: istoryko-etnografichne doslidzhennya. Kyiv: Naukova dumka, 119-125 [in Ukrainian].
Glushko, M. S. (1993). Shlyahy spoluchennya ta transportni zasoby v Ukrayinskych Karpatah drugoyi polovyny XIX – poch. XX st. Kyiv : Naukova dumka [in Ukrainian].
Goryn`, G. J., Grendysh, Ya. D., Nykorak, O. I. (1987). Domashni promysly i remesla. Guczulshhyna : Istoryko-etnografichne doslidzhennya. Kyiv : Naukova dumka, 125-146 [in Ukrainian].
Graboveckyj, V. V. (1966). Antyfeodalna borotba karpatskogo opryshkivstva XVI–XIX st. Lviv : Vyd-vo Lv. un-tu [in Ukrainian].
Graboveckyj, V. V. (1982). Guczulshhyna XIII–XIX stolit : Istorychnyj narys. Lviv : Vyd-vo pry Lv. derzh. un-ti vydavn. obyednannya «Vyshha shkola» [in Ukrainian].
Graboveckyj, V. (2004). Ilyustrovana istoriya Prykarpattya. 2–ge vyd., dop. (Vol 3). Ivano-Frankivsk : Nova zorya [in Ukrainian].
Graboveckyj, V. V. (1995). Narysy istoriyi Prykarpattya. Ivano-Frankivsk: (Vol. 8: Guczulshhyna v drugij polovyni XIX – poch. XX stolit) [in Ukrainian].
Grankin, P. Ye., Lazechko, P. V., Somochkin, I. V., Shramko, G. I. (1996). Lvivska zaliznycya. Istoriya i suchasnist. Lviv : Centr Yevropy [in Ukrainian].
Zhaloba, I. V. (2004). Infrastrukturna polityka avstrijskogo uryadu na pivnichnomu shodi monarxiyi v ostannij chverti XVIII – 60-x rokax XIX st. (na prykladi shlyahiv spoluchennya). Chernivci : Knygy–XXI [in Ukrainian].
Zhaloba, I. V. (1993). Prystosuvannya rik ta potokiv Bukovyny dlya potreb lisosplavu v XIX – na pochatku XX st. Visnyk centru bukovynoznavstva : sekciya istorychna. (Vol. I). Chernivci, 48-58 [in Ukrainian].
Zhaloba, I. V. (1996). Cplav bukovynskogo lisu Prutom i Cheremoshom v XIX – na pochatku XX st. Z istorychnogo mynulogo Bukovyny : zb. nauk. st. Chernivci, 80-91 [in Ukrainian].
Domashevskyj, M. (Ed.). (1985–1986). Istoriya Guczulshhyny. (Vol. 1-3).
Chykago; Lviv : Logosv[in Ukrainian].
Klapchuk, V. M. (2013). Lisy Galychyny XIX–XX st. : istoriografiya problemy. Mandrivec, 5, 29-32 [in Ukrainian].
Klapchuk, V. M. (2008). Lisove gospodarstvo Shidnoyi Galychyny XIX – pershoyi tretyny XX stolittya. Skhid, 3, 76-82
Klapchuk V.M. Lisove gospodarstvo ta pererobka lisovyh resursiv u Galychyni do pochatku drugoyi svitovoyi vijny. Istorychni studiyi Sxidnoyevropejskogo nacionalnogo universytetu imeni Lesi Ukrayinky. 2013, 9–10, 93-101 [in Ukrainian].
Klapchuk, V. M., Prociv, O. R. (2011). Lisove ta myslyvske gospodarstvo Galychyny: monografiya. Ivano-Frankivsk: Foliant [in Ukrainian].
Klapchuk, V. M. (2009). Splav lisu na Guczulshhyni u drugij polovyni XIX – pershij tretyni XX stolit. Skhid, 2, 65-69 [in Ukrainian].
Klapchuk, M. M., Klapchuk, V. M. (1999). Lisy ta tartaky Delyatynshhyny v 1880–1939 rokah. Istoriya Guczulshhyny. (Vol. 4). Lviv, 300-313
Kovalchak, G. I. (1988). Ekonomichnyj rozvytok zahidnoukrayinskych zemel. Kyiv : Naukova dumka [in Ukrainian].
Kovalchak, G. I. (1965). Rozvytok promyslovosti v zahidnych oblastyach Ukrayiny za 20 rokiv radyanskoyi vlady (1939–1958 rr.) : istoryko-ekonomichnyj narys. Kyiv : Naukova dumka [in Ukrainian].
Kratyuk, O. (1987). Narodni promysly Guczulshhyny. Guczulshhyna: Istoryko-etnografichne doslidzhennya. Kyiv : Naukova dumka, 442-451 [in Ukrainian].
Lazechko, P. V. (1996). Peredumovy budivnyctva zaliznyc u Galychyni. Galycka brama, 14, 3 [in Ukrainian].
Lyashenko, O. G. (1987). Pysanky. Guczulshhyna: Istoryko-etnografichne doslidzhennya. Kyiv : Naukova dumka, 422-431 [in Ukrainian].
Mozdyr, M. (1987). Rizbyarstvo. Guczulshhyna : Istoryko-etnografichne doslidzhennya. Kyiv : Naukova dumka, 388-405 [in Ukrainian].
Mozdyr, M. I. (1980). Ukrayinska narodna derevyana skulptura. Kyiv : Naukova dumka [in Ukrainian].
Mozdyr, M. I. (1996). Ukrayinska narodna memorialna skulptura. Kyiv : Naukova dumka [in Ukrainian].
Pyshkin. B. A., Pyotrovskyj, A. V. (1955). Lesosplav y lesosplavnyesooruzhenyya na rekax Ukrayny. Kiev : Y`zd-vo AN USSR
Piotrovskyj, A. V. (1954). Splav lisu na girskyh rikax Zakarpatskoyi oblasti URSR. Pytannnya rozvytku produktyvnych syl zahidnych oblastej Ukrayinskoyi RSR. Kyiv : Vyd-vo AN URSR, 266-270 [in Ukrainian].
Slyusarenko, L. Y. (1956). Gornyj lesosplav v Ukraynskoj SSR. Moskva : Goslesbumprom [in Russian].
Fedyna, R. (1983). Tradyciyi splavu lisu na Cheremoshi. Narodna tvorchist ta etnografiya. 3, 15-17 [in Ukrainian].
Chudijovych, I., Bassarab, A., Gnatyshyn, M. (2004). Vuzkokolijky Skolivskyh Beskydiv. Lviv : Kamenyar [in Ukrainian].
Yurkevych, R. (1975). Lisivnyctvo Stanyslavivshhyny. Almanah Stanyslavivskoyi zemli. Nyu-Jork; Toronto; Myunchen, 228-243 [in Ukrainian].
Hubicki, S. (1935). Splaw drewna na Czeremoszu. Lwów [in Polish].
Ihnatowicz, S. (1932). Rozmieszczenie tartaków. Kwartalnik statystyczny, IX, 298-313 [in Polish].
Toepfer, J. (1938). Lasy wojewodstwa stanislawiwskiego w świetle cyfr. Zloty szlak. Stanislawów, 2, 50-53 [in Polish].
Till, E. (1892). Wykład prawa rzeczowego ausriyackiego (prawo własności, prawo służebności i prawo zastawu). [2-e wyd.]. (Vol. 2). Lwów : Nakładem księgarni Seyfartha i Czajkowskiego, 177-184 [in Polish].
In the article is given information about published and unpublished materials of Polish and Ukrainian scientists on the study of issues related to forestry, forest industries, logging, transport communications, timber rafting and crafts of Galicia during the XIX – the first third of the XX century. The historiography on the problems of the forest complex can be divided into several research periods: publications of the late XIX - early XX centuries; the interwar period of XX century; the Soviet era; works of of independent Ukraine researchers. From the Polish researchers should pointed on the works of S. Ignatovich, S. Gubitsky, J. Topfer.
In the Soviet period and the times of Ukraine's independence, the attention of G. Kovalchak, V. Grabovetsky, M. Glushko, R. Fedyna, I. Zhaloba, R. Yurkevich, and others were pointed in the study of individual components of the forestry.
The source database covers funds and historical documents. The main documents from the discovered period are stored in the funds of the Central State Historical Archives of Ukraine in Lviv: «Halych governorate», «Halych directorate of forests and state estates», «Regional land and tax commission», where materials for 1772–1921 were collected. The investigated problem can be found in the Ivano-Frankivsk Regional State Archives, in the funds: «Stanislavian Provincial Administration», «Stanislavian Labor Inspectorate 45 district».
Much of the material is contained in numerous statistical yearbooks («Handbuch des Statthalerei-Gebietes in Galizien», «Podręcznik statystyki Galicyi», «Rocznik statystyki Galicyi», «Rocznik statystyki przemyslu i handlu krajowego», «Sprawozdanie z działalności administracji lasów państwowych i władz ochrony lasów», «Statystyka Polski», «Wiadomości statystyczne Glównego Urzędu Statystycznego»).
Balyckyj, O. I. (2004). Darmshtadtska vuzkokolijka. Promyslovyj ta turystychnyj transport. 3, 12-13 [in Ukrainian].
Balyckyj, O. I. (2003). Spadshhyna polskyh zaliznyc ta promyslovosti – nove spryamuvannya turyzmu. Promyslovyj ta turystychnyj transport. 2, 70 [in Ukrainian].
Bassarab, A. I., Bilyk, N.V. (2002). Ruchomyj sklad vuzkokolijnych zaliznyc : katalog-oglyad. Lviv : Kamenyar [in Ukrainian].
Glushko, M. S. (1987). Lisozagotivli. Guczulshhyna: istoryko-etnografichne doslidzhennya. Kyiv: Naukova dumka, 119-125 [in Ukrainian].
Glushko, M. S. (1993). Shlyahy spoluchennya ta transportni zasoby v Ukrayinskych Karpatah drugoyi polovyny XIX – poch. XX st. Kyiv : Naukova dumka [in Ukrainian].
Goryn`, G. J., Grendysh, Ya. D., Nykorak, O. I. (1987). Domashni promysly i remesla. Guczulshhyna : Istoryko-etnografichne doslidzhennya. Kyiv : Naukova dumka, 125-146 [in Ukrainian].
Graboveckyj, V. V. (1966). Antyfeodalna borotba karpatskogo opryshkivstva XVI–XIX st. Lviv : Vyd-vo Lv. un-tu [in Ukrainian].
Graboveckyj, V. V. (1982). Guczulshhyna XIII–XIX stolit : Istorychnyj narys. Lviv : Vyd-vo pry Lv. derzh. un-ti vydavn. obyednannya «Vyshha shkola» [in Ukrainian].
Graboveckyj, V. (2004). Ilyustrovana istoriya Prykarpattya. 2–ge vyd., dop. (Vol 3). Ivano-Frankivsk : Nova zorya [in Ukrainian].
Graboveckyj, V. V. (1995). Narysy istoriyi Prykarpattya. Ivano-Frankivsk: (Vol. 8: Guczulshhyna v drugij polovyni XIX – poch. XX stolit) [in Ukrainian].
Grankin, P. Ye., Lazechko, P. V., Somochkin, I. V., Shramko, G. I. (1996). Lvivska zaliznycya. Istoriya i suchasnist. Lviv : Centr Yevropy [in Ukrainian].
Zhaloba, I. V. (2004). Infrastrukturna polityka avstrijskogo uryadu na pivnichnomu shodi monarxiyi v ostannij chverti XVIII – 60-x rokax XIX st. (na prykladi shlyahiv spoluchennya). Chernivci : Knygy–XXI [in Ukrainian].
Zhaloba, I. V. (1993). Prystosuvannya rik ta potokiv Bukovyny dlya potreb lisosplavu v XIX – na pochatku XX st. Visnyk centru bukovynoznavstva : sekciya istorychna. (Vol. I). Chernivci, 48-58 [in Ukrainian].
Zhaloba, I. V. (1996). Cplav bukovynskogo lisu Prutom i Cheremoshom v XIX – na pochatku XX st. Z istorychnogo mynulogo Bukovyny : zb. nauk. st. Chernivci, 80-91 [in Ukrainian].
Domashevskyj, M. (Ed.). (1985–1986). Istoriya Guczulshhyny. (Vol. 1-3).
Chykago; Lviv : Logosv[in Ukrainian].
Klapchuk, V. M. (2013). Lisy Galychyny XIX–XX st. : istoriografiya problemy. Mandrivec, 5, 29-32 [in Ukrainian].
Klapchuk, V. M. (2008). Lisove gospodarstvo Shidnoyi Galychyny XIX – pershoyi tretyny XX stolittya. Skhid, 3, 76-82
Klapchuk V.M. Lisove gospodarstvo ta pererobka lisovyh resursiv u Galychyni do pochatku drugoyi svitovoyi vijny. Istorychni studiyi Sxidnoyevropejskogo nacionalnogo universytetu imeni Lesi Ukrayinky. 2013, 9–10, 93-101 [in Ukrainian].
Klapchuk, V. M., Prociv, O. R. (2011). Lisove ta myslyvske gospodarstvo Galychyny: monografiya. Ivano-Frankivsk: Foliant [in Ukrainian].
Klapchuk, V. M. (2009). Splav lisu na Guczulshhyni u drugij polovyni XIX – pershij tretyni XX stolit. Skhid, 2, 65-69 [in Ukrainian].
Klapchuk, M. M., Klapchuk, V. M. (1999). Lisy ta tartaky Delyatynshhyny v 1880–1939 rokah. Istoriya Guczulshhyny. (Vol. 4). Lviv, 300-313
Kovalchak, G. I. (1988). Ekonomichnyj rozvytok zahidnoukrayinskych zemel. Kyiv : Naukova dumka [in Ukrainian].
Kovalchak, G. I. (1965). Rozvytok promyslovosti v zahidnych oblastyach Ukrayiny za 20 rokiv radyanskoyi vlady (1939–1958 rr.) : istoryko-ekonomichnyj narys. Kyiv : Naukova dumka [in Ukrainian].
Kratyuk, O. (1987). Narodni promysly Guczulshhyny. Guczulshhyna: Istoryko-etnografichne doslidzhennya. Kyiv : Naukova dumka, 442-451 [in Ukrainian].
Lazechko, P. V. (1996). Peredumovy budivnyctva zaliznyc u Galychyni. Galycka brama, 14, 3 [in Ukrainian].
Lyashenko, O. G. (1987). Pysanky. Guczulshhyna: Istoryko-etnografichne doslidzhennya. Kyiv : Naukova dumka, 422-431 [in Ukrainian].
Mozdyr, M. (1987). Rizbyarstvo. Guczulshhyna : Istoryko-etnografichne doslidzhennya. Kyiv : Naukova dumka, 388-405 [in Ukrainian].
Mozdyr, M. I. (1980). Ukrayinska narodna derevyana skulptura. Kyiv : Naukova dumka [in Ukrainian].
Mozdyr, M. I. (1996). Ukrayinska narodna memorialna skulptura. Kyiv : Naukova dumka [in Ukrainian].
Pyshkin. B. A., Pyotrovskyj, A. V. (1955). Lesosplav y lesosplavnyesooruzhenyya na rekax Ukrayny. Kiev : Y`zd-vo AN USSR
Piotrovskyj, A. V. (1954). Splav lisu na girskyh rikax Zakarpatskoyi oblasti URSR. Pytannnya rozvytku produktyvnych syl zahidnych oblastej Ukrayinskoyi RSR. Kyiv : Vyd-vo AN URSR, 266-270 [in Ukrainian].
Slyusarenko, L. Y. (1956). Gornyj lesosplav v Ukraynskoj SSR. Moskva : Goslesbumprom [in Russian].
Fedyna, R. (1983). Tradyciyi splavu lisu na Cheremoshi. Narodna tvorchist ta etnografiya. 3, 15-17 [in Ukrainian].
Chudijovych, I., Bassarab, A., Gnatyshyn, M. (2004). Vuzkokolijky Skolivskyh Beskydiv. Lviv : Kamenyar [in Ukrainian].
Yurkevych, R. (1975). Lisivnyctvo Stanyslavivshhyny. Almanah Stanyslavivskoyi zemli. Nyu-Jork; Toronto; Myunchen, 228-243 [in Ukrainian].
Hubicki, S. (1935). Splaw drewna na Czeremoszu. Lwów [in Polish].
Ihnatowicz, S. (1932). Rozmieszczenie tartaków. Kwartalnik statystyczny, IX, 298-313 [in Polish].
Toepfer, J. (1938). Lasy wojewodstwa stanislawiwskiego w świetle cyfr. Zloty szlak. Stanislawów, 2, 50-53 [in Polish].
Till, E. (1892). Wykład prawa rzeczowego ausriyackiego (prawo własności, prawo służebności i prawo zastawu). [2-e wyd.]. (Vol. 2). Lwów : Nakładem księgarni Seyfartha i Czajkowskiego, 177-184 [in Polish].